Philippine Mountaineering of 80s and 90s

 

Mountaineering ng 80s at 90s

 

Antok na ako need ko pa mag-upload ng grades ng mga students, pero parang mas motivated akong magsulat ng isang essay at reflection about sa mountaineering. Ito ay batay lamang sa aking karanasan, observation, at mga naibahagi ng mga kaibigang mountaineers mula sa iba’t ibang group, ang mountaineering noong dakada 80s at 90s.

                                                                                 Mt. Pulag with crowded mountaineers

Ito ang mga common scene sa Philippine mountaineering ngayon: overcrowded sa peak, may pila kung puede na umaakyat mula sa barangay hall or sa DENR (Department of Environment and Natural Resources) station; required ang porter, may entrance fee sa bawat barangay na dadaanan mo papunta sa bundok, sometimes need ng online booking, mahal na pamasahe, bawal ang back door climb, may mga joiners na wala talagang knowledge sa mountaineering na kadalasan nagiging sagabal sa akyat ng iba dahil hindi physically fit o kaya’y may lula pala sa mataas na lugar, at marami pang iba.

                                                          Enjoying the climb without crowded mountaineers

Anyway, anuma’t maeenjoy din naman nila ang kanilang ‘nature trip.’ Naalala ko lang ang buhay mountaneers noong dekada 80 at 90, ito ang masasabi kong ‘Golden Age’ ng mountaineering, bakit kamo, yun mga nabanggit ko sa itaas ay walang ganyan, mas maganda ang bundok at kagubatan, mura pa ang pamahase, ito rin ang panahon na nagkaroon ng mga organized mountaineering group sa mga universities at private companies, ang Philippine Mountaineers Federation ay nabuo, hanggang sa nagkaroon ng official record na mga Filipinong nakaakyat sa Mt. Everest noong early years ng 21^st century.

                                                A sweet young mountaineer, she inherited mountaineering from her father

Kagandahan ngayon may mga online shop na na mabibili ang mga de clase na gamit sa mountaineering, di tulad noon kung may kamag anak ka sa abroad makakapabili ka ng magagandang gears and equipment. Iba talaga ang good and not good part ng bawat period ng mountaineering. Ang mountaineering ay bahagi na ng physical education sa senior high school at college, isa itong optional activity na kabilang sa Outdoor and Adventure Education para maitanim ang pagpapahalaga sa kalikasan, pero nakakayamot din makakita ng isang tao na nakaranas lang makaakyat ng burol o mababang bundok ay naging self-proclaimed mountaineering teachers na, he he, ni basic concept ng LNT (Leave no Trace) ay di alam, lalu na sa tent pitching, eh day hike lang ginawa kaya di alam magpitch ng tent. Pero malay mo sa pagiging ‘wanna be’ nya ay umunlad sa sya larangan nito.

Ang mga sumusunod ay pagbabalik-tanaw sa mga naging karanasan bilang isang mountaineer mula 1984 hanggang sa ngayon.

Typical Routine

               Sa mga dekada ng 80s at 90s may mga umaakyat ng bundok o mas tinatawag na ‘mountain climbing’ na natipong natripan lang umakyat ng magkakaibigan dahil malapit sa kanila o kaya’y ay may isa sa kanila ang nakaakyat na siyang nagyakag ng akyatan. Mayroon din mga organizadong grupo na talagang legit na mountaineer group gaya ng ‘UP Mountaineers’ at iba pa.

Karaniwang organized ang mga nasa private company gaya ng Ayala Co., P&G Mountaineering Group, at gayundin sa mga ilang Universidad sa Manila.

Ang tipikal na routine ay ang mga sumusunod:

1.       Climb proposal

2.       Pre-climb meeting

3.       Meeting sa assembly point

4.       Actual Climb

5.       Post climb meeting

Ang climb proposal ay tipikal na isinasagawa kung may naidentify na safe akyatin o kaya’t depende sa nakatakdang climb activities sa calendar ng grupo. Ang mga organized group ay may requirement sa mga sasama, una ay ang membership at requirement nito gaya ng physical fitness test, fitness regime; may required na kilometer ng run at minor climb bago ang isang kasapi at isama sa major climb. Mahigpit ang requirement na dapat ang bawat newbies ay dumaan sa BMC or Basic Mountaineering Course.

P&G Mountaineers cerca 90s at Mt. Natib

            Ang pre-climb meeting naman ay isinasagawa sa pagpupulong sa isang lugar or convenience restaurant. Dito ay tinatalakay ang layunin ng climb at ang nature ng climb, kasama dito ang meal planning, budgeting, mga gears na dapat gawin, at tasking ng bawat isa kung sino ang lead man, secretary, medic, scout, scribe, sweeper, at iba pa. Dito rin pinafinalize kung saan bus station at anong oras magkikita kita.

Ang actual climb kadalasan ay nagsisimula sa pag-arrive sa area, typical na madaling araw o gabi ang simula ng climb. Ang bawat grupo ay may kanya kanyang Sistema ng pag-akyat, kung gaano dapat ang pacing sa isang geographical-topographical nature ng lugar. Ang bawat saglit at talagang inaappreciate.

Ang mountaineering noon ay di kumpleto kapag walang overnight camping, ang mga minor climb kahit mababa gaya ng Mt. Makulot ay talagang kailangan mag-overnight camping, di kasi kumpleto ang akyat pagwala nito. Ang mga day hike na uwian ay parang fitness training para sa isang major climb.

Ang post climb meet ay itinatakda right after makauwi ang grupo sa syudad, sa post climb meet nagsasagawa ng assessment at evaluation kung natamo ba ang itinakdang obejectives ng climb, kasama na dito ang mga lesson learned, sharing ng mga karanasan, tawanan, sharing ng mga pictures (wala pa kasi smart phone noon kaya puro developed pictures ang ibinabahagi), solian ng mga hiniram gamit o pera during climb.

 

Typical Life of Mountaineer

               Ang buhay ng isang mountaineer ay talagang puno ng adventure, nature experiences, at pagbisita sa mga natural, historical at cultural part ng isang lugar. Kadalasang mountaineer kahit ano ang propesyon nya ay kakikitaan sya ng mga gamit sa pang-araw-araw na may kaugnayan sa mountaineering, gawa ng mga arm band, anklet na gawa ng katutubo ay kayay simbolo ng mountaineering.

               Ang mga mountaineer ay karaniwang nature lover at protector ng nature, ang mga disiplina gaya ng di pagtatapon ng mga basura kung saan-saan ay manifestation nito, kahit balat ng candy ay ilalagay nila sa kanilang bulsa ng pantalon kung walang basurahang pagtatapunan.

 

                                        During the 80s and 90s, fresh and drinkable water sources were abundant

Hindi kumpleto ang pagiging mountaineer kung di ka nakaranas ng maulang/rainy hike, nakapitan ng ‘limatik,’ nagcamping sa basang lugar, nakasalamuha ng mga kaingeros, nakikain sa mga inaaning prutas sa bundok, nakakain ng monkey o baboy ramo na ishinare ng isang forest hunter. Nacheck point ng magkabilang armed groups, nakakain ng delicacy ng lugar na pinagclimban; nakishare ng sigarilyo sa ibang grupo habang nanginginig sa lamig, tumawid ng ilog o dagat para makapunta sa lugar o makauwi dahil inabutan ng bagyo sa gubat.

Malaki ang nagging bahagi ng pagclimb nila, lalu na sa mga regular na climbers, hanggang ngayon sila ang mga namumuno sa mga mountaineering groups o kayay ipinamana nila sa mga anak nila ang pagiging climber.

Typical Activities

              Ang mga tipikal na activities ay di lamang ang pag-ahon at paglusong ng bundok. Ang mismong official climb ay isinasabuhay ang mountaineering creed “take nothing but picture, leave nothing but footprints, kill nothing but time.”

Ang mga mountaineers ay nagsasagawa ng ‘tree planting,’ clean-up drive gaya ng ‘Bantay Banahaw’ kung saan ang mga mountaineering groups at mga volunteer mountaineers ay tumutulong sa pagguguide, first aid mission at clean-up ng lugar sa panahon at pagkatapos ng ‘pilgrimage’ ng mga religious group sa Mt. Banahaw.

                                                        Prof. Anajao facilitating the Basic Mountaineering Course

Ang mga caving, canyoneering, rock climbing, bungee jumping ay ilang cross-activities bukod sa hiking.

Mas adventure din noon kung solo climb ka na may overnight at/o kaya’y night trekking, or gagawa ng konting bush whacking para mag-explore ng ibang trail.

 

Kakaibang Pangyayari

               Sa pagsisimula pa lamang ng mountaineering na maging popular, sa mga dekada ng 80s at 90s ay maraming kakaiba o kakatwang nararanasan ang mga ilang mountaineer kung hindi man sa lahat. Dahil nga hindi pa masiado commercialize noon ang ganitong outdoor-adventure activities, ganito ang mga kakaibang pangyayari o karanasan ng ilang mountaineers noon.

Nagtataka ang mga locals

              Ang pag-akyat sa bundok noon ay napakasaya lalu na sa mga taga-National Capital Region, dahil maraming wala sa buhay at kapaligiran ng syudad ang mayroon sa mga lalawigan na may mga bundok na maaakyat. Sa mga dekada ng 80s ay halos h’sindi pa uso ang registration, ito ay kusang ginagawa ng mga concerned mountaineers, ang pagpapatala ng mga pangalan sa barangay ay isang pagrespeto sa mga pinuno ng mga locals, at bilang safety protocols para sa mga umaakyat.

Ang mga locals ay karaniwang nagtataka sa mga tagalungsod na umaakyat ng bundok, lalu na pag first time nlang nakakita ng mountaineers. “Ano baga mapapala nyo sa pag-ahon ng bundok, at kasarap ng buhay sa Maynila?!”, ito ang karaniwang tanong nila.

                                                  Rappelling, one of the adventure activities of mountaineering

May mga lugar din na nagtataka sila sa mga mountaineers sa pag-akyat ng bundok dahil hindi naman sila kaingeros, hunters, sundalo o ‘pogi’ para manirahan kahit saglit sa gubat-bundok. May mga lugar din na protective sila dahil may ‘sacred’ na lugar duon.

Pakikipagbarter

               May mga lugar na ang mga locals gayundin ang mga ‘indigenous people’ ay makikipagbarter o palitan ng produkto na wala sa lugar nila, gaya ng sardinas at iba pang de lata, kaagad nila itong papalitan ng mga prutas, hayop gaya ng manok o nahuling bayawak. May mga katutubo rin na pakakaingatan nila ang de latang sardinas, di lamang kakainin, bagkus ay gagawing isang uri ng pabango.

Check Point

              Dahil nga di pa gaano kauso ang mountaineering, may lugar na magandang puntahan at akyatin pero may local or pocket armed conflicts. May panahon na mahigpit na pinagbabawal ang climbing dahil may  military operation; may panahon na ang check point area ay sundalo ng pamahalaan ang magchechek point, at sa gabi mismo sa lugar na yaon ay ‘pogi’ naman ang mag chechek point.

Minsan ay maaarbor ang mga dala mong bigas, de lata, at gamot ng sinuman sa dalawang panig. Pareho naman magalang sila sa paghingi ng dala mo.

 

Mga hiwaga

               Mayroon din mga hindi maipaliwanag na pangyayari na naranasan ng ilang mountaineers, gaya ng may sinapian, ‘na-aswang”, nan uno sa punso, pinaglaruan ng tikbalang dahil paikot ikot sa iisang lugar kahit may compass at mapa. May mga lugar na kailangan mo muna sumunod sa religious routine nila bago ka talagang payagan sa pagpunta sa bundok ‘nila.’

 

Panghuli

 

              Ito ay ilan lamang na napakaraming karanasan ng nagsulat na naging mountaineer simula noong 1984 at aktibong hanggang 2015.  Natural mas maganda ang kanilang karanasan kumpara sa kasalukuyan, pero ang karansan ay ‘relative.’ Ang bawat tao ay may kanya kanyang karanasan at perception sa nangyari sa kanya.

 

 

                                                        Cavite State University students in their mountaineering classes

Maaring ang kasalukuyang mountaineering ay mas maganda para sa bagong generation, ang mahalaga ay napapanatili ang kaayusan, kalinisan ng nature at safe ang mga umaakayat.

 

 

Joel Anajao

02/3/24

Laguna sa paanan ng Mt. Makiling

Pasasalamat sa mga hiniraman ng photos:

P&G Mountaineering Club

UP Mountaineering Club

CSPEAR Documents and Photos